شکست ارتش انگلیس از ۱۰ بانوی دشتستانی در «حماسه‌ی لَرده»
به مناسبت سالروز حماسه لَرده:
۱۰۳ سال پیش (سال ۱۲۹۷ ه-ش) در اواخر جنگ جهانی اول، در منطقه‌ی به نام کوه‌های گیسکان واقع در شهرستان دشتستان استان بوشهر نیروهای متجاوز انگلیسی در کمین بانوان این منطقه گرفتار می‌شوند.
متن زیر خلاصه‌ای از این رویداد حماسی است که یکی دیگر از ابعاد استکبارستیزی مردم بوشهر، به‌عنوان پایتخت مقاومت و استکبارستیزی را نشان می‌دهد.
در همین راستا شهریور ماه امسال دبیرخانه‌ی دائمی «بوشهر، پایتخت مقاومت» همزمان با سفر حجت‌الاسلام والمسلمین قمی، رئیس محترم سازمان تبلیغات اسلامی به استان بوشهر، در محل اداره کل تبلیغات اسلامی استان افتتاح شد.
آیا نام «لَرده» را شنیده‌اید و چیزی از حماسه زنان لرده می‌دانید؟ لرده روستایی کوهستانی در قلب کوه‌های گیسکان در شمال شرقی برازجان است که مردانی شجاع و جنگجو دارد.
اما آنچه نام لرده را در تاریخ ایران جاودان کرده نه مردانش، بلکه قهرمانی زنانش بوده است.
پس از عقب نشینی غضنفرالسلطنه از برازجان به کوه‌های گیسکان و روستای لرده، نظامیان انگلیسی برای دستگیری او به آنجا حمله می‌کنند. اما غضنفر برای کاری به «دادین» کازرون رفته بود و در لرده نبود. لاجرم پس از ناکامی در یافتن غضنفر، با گرفتن چند اسیر از نیروهای محلی به اردوگاه خود در برازجان برمی‌گشتند. آنها باید از شیار کوه‌های گیسکان عبور می‌کردند.
وقتی به تنگه «بَراَفتُو» (برد آفتاب) رسیدند ناگهان صدای مهیبی آنان را زمین‌گیر کرد. ۱۰ شیرزن لرده‌ای دست به کار شده بودند. آنها در چند جای کوه پشت صخره‌ها موضع گرفته و از موضعی بالاتر، به روی انگلیسیان آتش گشوده بودند.
انگلیسی‌ها در کمین افتاده و از هر سو به آنها تیراندازی می‌شد طوری که نمی‌دانستند چه کسانی و چند نفر و از کجا به آنان شلیک می‌کنند. نیروهای انگلیسی در این نبرد ۳۰۰ کشته می‌دهند و شکست سنگینی به استکبار جهانی و نیورهای متجاوز انگلیسی وارد می‌شود.
فرمانده انگلیسی، بعدها، برای توجیه این شکست، گم کردن راه را علت اصلی این شکست عنوان می‌کند.
در راستای تکریم این حرکت حماسی و ارزشمند، آیت‌الله صفایی بوشهری، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه بوشهر در خطبه‌های نماز جمعه این هفته از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی درخواست کرد این روز (حماسه‌ی زنان لَرده‌ی دشتستان) به‌عنوان روز مبارزه‌ی زنان ایران با استکبار جهانی محسوب شده و در تقویم ثبت شود.